مهدی موعود (عج) از  دیدگاه اهل تسنن

اعتقاد به ظهور مهدی (عج) از اولاد رسول خدا (ص) در اعتقادات تمامی فرقه‌های اسلامی وجود دارد و حتی وهابیون (سازمان رابطه العالم الاسلامی در مکه) در بیانیه رسمی خویش (1976 میلادی) طی بحثی گسترده و مستند و با اشاره به نقل احادیث مهدی (عج) توسط بسیاری از صحابه‌ی پیامبر (ص): (نظیر علی بن ابی طالب (ع) ، عثمان بن عفان، طلحه، عبد الرحمن بن عوف، عمار یاسر، ابن مسعود و ام سلمه و ...) و درج آنها در کتب معروف و معتبر حدیثی و تاریخی اهل سنت (سنن ابی داود و ترمذی و ابن ماجه و مسند احمد بن حنبل و معجم طبرانی و دار قطنی و ...) یاد می‌کنند.

احادیث نبوی پیرامون حضرت مهدی (عج) و صفات و علایم آنها در منابع کهن اهل سنت به قدری زیاد است که دانشمندان علم حدیث و حافظان بزرگ سنی، مجموع آنها را متواتر (یعنی یقین آور) دانسته‌اند. حتی علامه شوکانی از بزرگان اهل سنت در مورد تواتر این احادیث کتابی جداگانه با عنوان «التوضیح فی تواتر ما جاء فی المنتظر الدجّال و المسیح» تألیف کرده است.

امام مهدی (عج) در قرآن از دیدگاه اهل تسنن

?بَقِیَّتُ اللّهِ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤمِنینَ?(هود/ 86) «بقیه» در لغت به معنی بازمانده و یادگاری است که از دیگری به جای ماند، یا کسی آن را از خود به جای نهد، تمامی پیامبران و پیشوایان بزرگ الهی و تمامی انبیا و جانشینان انبیاء و تمامی ائمه، بقیه الله هستند. شبلنجی دانشمند اهل تسنن در کتاب «نور الابصار» (ص172)و علامه ابن صباغ (مالکی) در کتاب «الفصول المهمّه» (باب دوازدهم) روایت کرده‌اند: که هنگامی که مهدی (عج) قیام کند پشت به کعبه دهد و یارانش نزد او گرد آیند، پس اولین چیزی که می‌گوید این آیه می‌باشد: ?بقیة الله خیر لکم? سپس می‌فرماید: منم بقیة الله (باقی گذارده خدا) و خلیفه‌ی او و حجت او بر شما. پس از آن، کسی بر آن حضرت سلام نمی‌کند مگر اینکه می‌گوید: «السلام علیک یا بقیة الله فی الارضه» (سلام بر تو ای باقی گذارده خداوند در زمینش).

پروفسور هانری کوربن: 

«شیعه تنها مذهبی است که در آن، ارتباط بین آسمان و زمین (با اعتقاد به مهدی (عج)) هنوز برقرار می‌باشد.»

آری، از این سلسله عظیم و کاروان بزرگ انبیا و اوصیا و اولیا الهی، که رابط بین آسمان و زمین بوده‌اند، فقط یک شخص باقی مانده است، آری فقط یک نفر (یعنی آخرین سفیر) یک نفری که رابط بین خدا و بندگان اوست، نه تنها رابط، که خلیفه خداوندی و بقیة الله (باقی گذارده خداوند در روی زمین) است.

?وَ أَنَّ السّاعَةَ آتِیَة لا رَیْبَ فیها?«و [هم] آنکه رستاخیز آمدنی است [و] شکی در آن نیست». (حج /7) 

سیوطی مفسر اهل تسنن در تفسیر خویش در مورد آیه از سنن ابی داود از ابو سعید خدری صحابه معروف روایت کرده که رسول خدا (ص) فرمود: «ساعت (قیامت) بر پای نشود تا وقتی مهدی (عج) از من در زمین به حکومت برسد.»

?قُلْ یَوْمَ الْفَتْحِ لا یَنْفَعُ الَّذینَ کَفَرُوا إیمانُهُمْ وَ لا هُمْ یُنْظَرُونَ? ؛ «بگو روز پیروزی، ایمانِ کسانی که کافر شده‌اند سود نمی‌بخشد و آنان مهلت نمی‌یابند.» (سجده/ 29)

حافظ قندوزی از علمای اهل تسنن (حنفی) در تفسیر آیه، روز فتح و پیروزی را روزی می‌داند که بر قائم گشوده می‌شود (به تسخیر او در می‌آید) و هیچ کس را که قبل از آن مؤمن نبوده است، نزدیک شدن به ایمان سود نبخشد. (ینابیع المودة، ص 511)

?فَلا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ? پس سوگند یاد نکنم به بسیار پنهان شونده. (تکویر/ 15)

حافظ قندوزی (حنفی) می‌گوید که «خُنَّس» امامی است که پنهان شود سپس مانند شهاب درخشنده آشکار شود. (ینابیع المودة، ص 515)

احادیث نبوی در مورد مهدی (عج) به روایت منابع اهل سنت

عنوان احادیثی که در ذیل نقل می‌شود همگی از طرف رسول خدا ص بیان شده است که توسط صحابه و تابعین نقل گردیده و دانشمندان و محدثین و مورخین اهل سنت در کتب خود به تفضیل آن را بیان داشته‌اند:

1ـ مهدی عج از فرزندان فاطمه (س) ا ست: (سنن ابو داود، ج 2، ص 422 – سنن ابن ماجه، ج 2، ص 1368 ـ المستدرک، ج 4، ص 557 ـ الکامل ابن اثیر، ج 3، ص 428)

2ـ محل بیعت با مهدی عج میان رکن و مقام: (سنن ابو داود، ج 2، ص 432 ـ مسند احمد حنبل، ج 2، ص 312 ـ المستدرک، ج 4، ص 452)

3ـ خروج سفیانی: (المستدرک، ج 4، ص 520 ـ سنن نسائی، ج 5، ص 206 ـ حلیه الاولیاء، ج 7، ص 244).

4ـ نزول حضرت عیسی (ع) و نماز خواندن به امامت حضرت مهدی عج: (مستدرک، ج 4، ص 478 ـ صحیح بخاری، ج 4، ص 143 ـ صحیح مسلم، ج 2، ص 193 ـ‌ الفتن و الملاحم، ص 319 ـ مسند احمد حنبل، ج 5، ص 87)

5ـ وفور نعمت و ثروت در حکومت مهدی عج: (مسند احمد حنبل، ج 5، ص 277 ـ الاحسان، ج 8، ص 240)

6ـ مهدی عج یکی از دوازده خلیفه پیامبر ص است: (صحیح بخاری، ج 8، ص 127 ـ صحیح مسلم، ج 12، ص 202 ـ مسند احمد حنبل، ج 5، ص 87).

7ـ زمینِ آکنده از ظلم و جور با ظهور حضرت مهدی عج هم نام پیامبر ص سرشار از عدل و داد خواهد شد: (المعجم الکبیر، ج 198، ص 201 ـ المطالب العالیه، ج 5، ص 77 ـ المعجم الاوسط، ج 9، ص 150)

8ـ از نشانه‌های ظهور حضرت مهدی عج ندای آسمانی در لزوم پیروی از او: (میزان الاعتدال: ج 1، ص 63 ـ تلخیص المتشابه، خطیب بغدادی، ج 1، ص 417)

9ـ شمار کسانی که با مهدی عج در رکن و مقام بیعت می‌کنند به شمار اصحاب بدر است: (المستدرک، ج 4، ص 503 ـ الفتن و الملاحم، ص 190)

10ـ لزوم پیوستن به مجاهدان و منتظران مهدی دادگستر عج: (سنن ابن ماجه، ج 2، ص 1366 ـ المستدرک، ج 4، ص 466 ـ میزان الاعتدال، ج 4، ص 423)

معرفی برخی از منابع اهل سنّت در مورد حضرت مهدی (عج)

در مورد منجی آخر الزمان و اینکه نام او مهدی می‌باشد تمامی فرقه‌های اهل سنت بدون استثنا اتفاق نظر دارند، ولی در مورد اینکه آیا این شخص به دنیا آمده و فرزند امام حسن عسگری (ع) می‌باشد به دو گروه تقسیم می‌شوند: گروه اول اهل سنت معتقدند که مهدی عج از فرزندان رسول خدا ص و فاطمه (س) است ولی هنوز به دنیا نیامده است، و گروه دوم معتقدند که این شخص به دنیا آمده و فرزند امام حسن عسگری است و عمری طولانی دارد، این گروه دوم که عقاید آنها عینا مثل عقاید شیعه می‌باشد شامل عالمان، فیلسوفان، عارفان و شاعران اهل سنت بوده و بیش از 100 نفر می‌باشند که به بعضی اشاره می‌شود:

(ابوالفرج مسعودی در کتاب مروج الذهب – ابو نصر بخاری در سرالسلسله العلویه ـ شیخ احمد جامی در چکامه معروفش با مطلع: من ز مهر حیدرم هر لحظه اند دل صفاست ـ خوارزمی حنفی در المناقب ـ عزیز الدین نسفی در رساله‌ای به فارسی درباره نبوت و ولایت ـ عطار در شعر مشهورش با مطلع: مصطفی ختم رسل شد در جهان ـ محی الدین ابن عربی در الفتوحات المکیّه ـ سعد الدین حموی درک تابی در مورد مهدی عج ـ سبط بن جوزی حنفی در تذکرهًْ الخواص ـ گنجی شافعی درکفایهًْ الطالب ـ صدر الدین قونوی در شعر مشهوری به عربی با مطلع: یقوم بامرالله فی الارض ظاهرا ـ حمد اله مستوفی قزوینی در تاریخ گزیده ـ ابو الفداء عماد الدین ا سماعیل در المختصر فی تاریخ البشر ـ عبد الرزاق کاشانی در تحفه الاخوان ـ صلاح الدین صغدی در رساله شرح دائره ـ‌ ابن صباغ مکی مالکی در الفصول المهمّه ـ میر آخوند در تاریخ روضه الصفاء ـ ‌سیوطی در احیا المیت ـ واعظ کاشفی در روضه الشهدا ـ قاضی میر حسین میبدی یزدی در شرح دیوان منسوب به امام علی ـ‌ خواند میر در جلد دوم حبیب السیر ـ محمد بن طولون دمشقی در الائمه اثنی عشر ـ‌ عبد الوهاب شعرانی در الیواقت و الجواهر ـ‌ عبد الحق دهلوی بخاری در لواقح الانوار ـ ابو الفلاح ابن عماد حنبلی در شذدات الذهب ـ حموینی شافعی در فرائد السمطین ـ شیخ عبد العزیز دهلوی در النزهه ـ‌ خواجه کلان قندوزی حنفی بلخی در ینابیع المودهًْ ـ‌ شبلنجی مصری در نورالابصار ـ سید علی همداین در المودهًْ فی القربی و ..... )